Mô hình y tá cộng đồng

- Theo quy định của luật y tế: "nghề y tá bao gồm phân tích, tổ chức, thực hiện các chăm sóc y tá, theo dõi tiến triển của các chăm sóc này, tham gia vào việc lấy dữ liệu lâm sàng và dịch tễ học, tham gia vào các hoạt động phòng ngừa, sàng lọc, đào tạo và giáo dục về sức khoẻ."

- Các công việc (cv) của y tá được chia ra làm 2 lĩnh vực:

- Lấy máu, lấy mẫu ( nước tiểu, phân...)

- Tiêm truyền

- Đo các thông số ( huyết áp, đo đường huyết, mức O2 máu...)

- Thay băng gạc thông thường, băng gạc vô khuẩn

- Đặt ống thông dạ dày, cho ăn bằng ống thông, theo dõi, thay băng....

- Sol khí ( aerosol), rửa xoang

- Chăm sóc bộ phận sinh dục, đặt ống thông niệu đạo, giáo dục cách sử dụng

- Chăm sóc răng miệng, đường tiêu hoá ( rửa ruột, lấy phân...)

- Chăm sóc da, thử dưới da bệnh lao...

- Theo dõi tình hình, tiến triển bệnh

 

- Chăm sóc bảo trì ống tiêm truyền được đặt lâu dài với nước muối sinh lý, hay heparine, thay băng gạc

- Tiêm truyền lấy máu qua ống tiêm truyền được đặt lâu dài

- Chăm sóc đặc biệt cho bệnh nhân ung thư, suy giảm miễn dịch

- Chăm sóc bệnh nhân tiểu đường được điều trị bằng insuline, theo dõi liều insuline, chế độ ăn uống, thể dục, vệ sinh...

- Các y tá tuân theo quy chế hành nghề y và có nghĩa vụ " bảo mật" nghề nghiệp. 

 

 

2.1) yêu cầu hành nghề: tốt nghiệp bằng y tá và có chứng chỉ hành nghề, đã làm đủ 24 tháng trong bệnh viện hoặc cơ sở y tế tương đương trong vòng 6 năm trước khi đăng ký hành nghề tự do

 

- yêu cầu của luật y tế: y tá cộng đồng phải đảm bảo, ở nơi hành nghề, các điều kiện cơ sở vật chất, kỹ thuật cần thiết để đón tiếp bệnh nhân, thực hiện các chăm sóc sức khoẻ và đảm bảo an toàn cho người bệnh.

- Y tá cộng đồng hoạt động dưới 2 hình thức:

A) Hoạt động cá nhân: mỗi y tá có nguồn bệnh nhân riêng và không chia sẽ với y tá khác. Đây là loại hình phổ biến hiện nay. Các y tá hoạt động cá nhân có thể mở phòng y tá tư nhân hoặc trong cùng một trạm y tá nhưng mỗi người chịu trách nhiệm riêng biệt về bệnh nhân của mình.

B) Hoạt động tập thể: dựa trên cơ sở chia sẽ nguồn bệnh nhân, cùng chăm sóc, chịu trách nhiệm về các bệnh nhân của trạm y tá.

- Nói một cách khác, cơ sở y tá có thể là do 1 hoặc nhiều y tá cùng làm và chịu trách nhiệm cá nhân hoặc tập thể về bệnh nhân. 

- Trong cả 2 loại hình trên, y tá đều có thể thuê y tá thay thế trong trường hợp nghỉ vắng ( do lý do sức khoẻ, đi du lịch, nghỉ sinh...)

 

Trong cv hàng ngày y tá cộng đồng có mối liên quan với:

- Bác sĩ gia đình và bs chuyên khoa: là những người trực tiếp kê đơn những chăm sóc cần được y tá thưc hiện cho bệnh nhân. Y tá có thể trao đổi với bs về tình hình tiến triển bệnh, đề nghị các chăm sóc cần thiết khác cho bệnh nhân.

- Dược sĩ quầy thuốc nếu cần thiết (nếu có các câu hỏi về sử dụng thuốc, tác dụng phụ...)

- Phòng xét nghiệm nơi y tá gửi mẫu của bệnh nhân

- Y tá cộng đồng cũng có thể làm việc cùng các tổ chức chăm sóc sức khoẻ bệnh nhân trong cộng đồng khác như phòng khám gia đình, trạm y tế, tổ chức nhập viện tại nhà...

Y tá cộng đồng là người chịu trách nhiệm trực tiếp về các chăm sóc của mình trên người bệnh. Các hoạt động của y tá cộng đồng đều được bảo hiểm chi trả trong giới hạn cho phép. 

 

- Y tá cộng đồng phải tổ chức với các bệnh nhân tại nhà (nhà riêng, nhà dưỡng lão, nhà tình thương...) các hoạt động một cách thích hợp về: 

+ Thời điểm can thiệp: ví dụ: sáng sớm với các bệnh nhân cần lấy máu trước khi ăn, còn các bệnh nhân khác vào giữa buổi sáng, trưa, chiều và kể cả buổi tối nếu cần. 

+ Khu vực làm việc: sự chia vùng hoạt động giữa các y tá cộng đồng là rất cần thiết để tránh quá nhiều nơi này, thiếu nơi kia

+ Lên kế hoạch các chăm sóc, điều dưỡng cần thiết cho từng bệnh nhân. Có những trạm y tá tập thể, mỗi y tá chuyên sâu vào một lĩnh vực (tiêm truyền, chăm sóc các ổ loét, chăm sóc giảm nhẹ...). Để đảm bảo chất lượng, an toàn cho người bệnh thì việc trao đổi thông tin giữa các y tá cùng chăm sóc một bệnh nhân là rất quan trọng. 

- Cùng với việc tổ chức xắp sếp công việc, y tá cộng đồng còn phải làm thêm các việc quản lý tài chính, hành chính...Do đó, mô hình làm việc của các y tá cộng đồng đòi hỏi rất nhiều phẩm chất cá nhân: năng động, khả năng thích ứng, giao tiếp, kỹ năng lắng nghe, quan sát, phân tích, sáng kiến, linh hoạt, sức khoẻ tốt, tính tự lập cao...

Nhìn chung, cường độ làm việc cũng cao hơn ở bệnh viện, theo thống kê ở Pháp vào năm 2008:

- thời gian làm việc trung bình là 52 giờ/ tuần

- 2 giờ/ ngày là thời gian đi lại trên xe ô tô (phương tiện đi lại chính của y tá cộng đồng ở Pháp)

- phải đỡ bệnh nhân dậy : 9 người/ ngày, điều này đòi hỏi ở y tá sức khoẻ tốt

- 84% y tá phát biểu là có các bệnh về đau lưng, đau xương khớp, đau cơ

- 55% từng bị vết thương trong khi hành nghề

- 29% từng bị ảnh hưởng về tinh thần (trầm cảm, lo lắng, mất ngủ...)

 

Tuy nhiên số lượng y tá cộng đồng không ngừng tăng lên: 57 800 vào năm 2006, 82 000 vào năm 2011, 98 200 vào năm 2014 và dự tính 116 000 vào năm 2030. Nghề y tá cộng đồng chiếm 16% tổng số y tá cả nước Pháp vào năm 2014.

 

Kết luận: trong vai trò là nhân viên y tế cộng đồng, gần gũi với bệnh nhân, y tá cộng đồng đóng vai trò quan trọng trong việc chăm sóc sức khoẻ bệnh nhân tại nhà, theo dõi tiến triển bệnh, góp phần phòng ngừa, giáo dục, hướng dẫn bệnh nhân sống cùng bệnh tật, không thể thiếu trong hệ thống y tế chung.